การบูชาวัตถุมงคลทางพระพุทธศาสนาเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมที่เหมาะสม ของประชาชน อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย

WORSHIPING SACRED OBJECTS IN BUDDHISM TO PROMOTE PROPER BEHAVIOR OF PEOPLE OF MUANG DISTRICT NONG KHAI PROVINCE

Abstract

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาวัตถุมงคลทางพระพุทธศาสนาในสังคมไทย 2) เพื่อศึกษาการบูชาวัตถุมงคลทางพระพุทธศาสนาของประชาชนอำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย 3) เพื่อศึกษาการบูชาวัตถุมงคลเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมดีในทางพระพุทธศาสนาของประชาชนอำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการพรรณนาวิเคราะห์

ผลการวิจัยพบว่า 1) วัตถุมงคลทางพระพุทธศาสนาในสังคมไทยวัตถุมงคลทางพระพุทธศาสนา หมายถึงสิ่งของทั้งที่เกิดมีเองโดยธรรมชาติและสิ่งของที่มนุษย์ได้สร้างขึ้น ด้วยความเชื่อว่าจะเป็นเหตุนำมาซึ่งความสุขความเจริญ ความเป็นสิริมงคล โชคลาภหรือเป็นเครื่องป้องกันภัยต่างๆ ซึ่งได้แก่พระเครื่อง เครื่องรางของขลังชนิดต่างๆ วัตถุมงคลมีผลต่อสังคมไทยในด้านความเชื่อการถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะเป็นการปรารภพระพุทธคุณ ธรรมคุณ สังฆคุณ ที่เป็นอารมณ์หรือเป็นเครื่องระลึกถึงเหตุให้เรามีโอกาสในการพัฒนากายและจิตของเราไปในทางบุญกุศล ทำให้เกิดอิทธิพลด้านความเชื่อคือความเชื่อในอานุภาพของพระพุทธมนต์ที่ปรากฏในพระไตรปิฎก ความเชื่อในข้อปฏิบัติหรือปฏิปทาของเกจิอาจารย์ อิทธิพลของสื่อโฆษณา ด้านพิธีกรรมคืออิทธิพลของวัตถุมงคลต่อการประกอบพิธีกรรม หรือพิธีพุทธาภิเษก และอิทธิพลภายหลังการประกอบพิธีพุทธาภิเษกแล้ว ด้านจิตใจคือสร้างความมั่นอกมั่นใจ ด้านศิลปะและพุทธพาณิชย์และการลวดลายอักขระเกิดขึ้น 2) การบูชาวัตถุมงคลทางพระพุทธศาสนาของประชาชนอำเภอเมือง จังหวัดหนองคายพบว่า ประชาชนส่วนมากบูชาวัตถุมงคลของหลวงพ่อพระใสที่มีอยู่ทุกบ้าน และพระเครื่องที่แต่ละวัดนั้นได้สร้างขึ้นจากกิจกรรมงานบุญประเพณี เช่น หลวงพ่อมีชัย วัดมีชัยท่า หลวงพ่อพระสวยวัดยอดแก้ว หลวงพ่อพระเสาร์ วัดประดิษฐ์ธรรมคุณ (วัดหอก่อง) หลวงพ่อพระสุก วัดศรีคุณเมือง หลวงพ่อพระแสง วัดศรีษะเกษ พระเจ้าไชยเชษฐาธิราช วัดจอมมณี ซึ่งเป็นพระที่ประชาชนส่วนมากในจังหวัดหนองคายนับถือและบูชา และยังมีวัตถุมงคลที่ได้จากสัตว์ จากพืช จากเกจิ การบูชาองเทพเจ้า และการบูชาพญานาค 3) การบูชาวัตถุมงคลเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมดีในทางพระพุทธศาสนาของประชาชนอำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย มีพฤติกรรมคือการละความชั่วโดยการยึดมั่นในวัตถุมงคลการรักษาศีลที่เห็นได้ในข้อห้ามในการใช้วัตถุมงคลและทุกกระบวนการขั้นตอนของการสร้างหากเป็นฆราวาสก็ต้องนุ่งขาวห่มขาว สมาทานศีล 5 หรือ ศีล 8