บทบาทหมอชีวกโกมารภัจจ์ต่อพระพุทธศาสนา

The Role to Jivaka Komarabhacca toword Buddhism

  • พระมหาฉัตรชัย สุฉตฺตชโย มูลสาร

Abstract

หมอชีวกโกมารภัจจ์ เป็นบุคคลสำคัญระดับพุทธสาวกที่ได้รับยกย่องจากพระพุทธเจ้าว่า “เป็นเลิศกว่าสาวกอุบาสกทั้งหลายที่ปวงชนรักใคร่” เป็นนักการแพทย์ผู้บุกเบิกวิธีการรักษาสมัยใหม่ขึ้นในยุคนั้น จนชื่อเสียงเกียรติคุณปรากฏเลื่องลือ ได้เป็นหมอหลวงประจำราชสำนักมคธรัฐของพระเจ้าพิมพิสาร ด้วยเหตุที่พระเจ้าพิมพิสารทรงใกล้ชิดสนิทสนมกับพระพุทธเจ้า จึงทำให้ท่านมีความสำคัญกลายเป็นผู้มีบทบาทต่อพระพุทธศาสนาในฐานะหมอประจำพระพุทธองค์ คอยถวายการอภิบาลอุปัฏฐากในคราวที่ทรงประชวร ทั้งมีบทบาทสำคัญในฐานะผู้ถวายคำแนะนำให้พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติพระวินัยและระเบียบปฏิบัติหลายข้อ อาจกล่าวได้ว่า ตราบชั่วชีวิตของท่านนอกเหนือจากการถวายอภิบาลอุปัฏฐากพระพุทธเจ้าและกิจในราชสำนักแล้วก็มีแต่บำเพ็ญคุณประโยชน์ ดูแลชีวิตของคนเจ็บไข้ทั่วไป ทั้งได้สร้างบรรทัดฐานวิธีการรักษา และส่วนประกอบตำรายาขึ้นเป็นแบบแผนไว้มากมาย นับได้ว่าท่านเป็นพระบิดาแห่งการแพทย์และเภสัชกรรมที่ยิ่งใหญ่ เทียบเท่าหรือยิ่งกว่าบุคคลสำคัญซึ่งชาวกรีกและโรมัน หรือวงการแพทย์ทั่วโลกนับถือ เช่น ฮิปโปเครติส บิดาแห่งการแพทย์และเภสัชกรรม หรือธีโอฟราทุส บิดาแห่งพฤกษศาสตร์ ซึ่งมีอายุกาลใกล้เคียงกัน


Abstract


Jivaka Komarabhar is one of the greatest, most outstanding disciples of Lord Buddha, who had been dearly beloved by his generation. He was the one who had initiated treating illness in those days, which brought him to his great fame and later become courtly medical doctor of King Bhimbhisan, who was acquainted with Lord Buddha and also highly respected him. Jivaka has been playing a leading role in Buddhism. Wherever Lord Buddha was sick, he would cure his illnesses perfectly well. He would help the Lord to set disciplines of Buddhist Society. Besides giving service to King Bhimphisan’s Royal family, he cured the sick and set standards for his medical treatment. He has made so many mixtures of medicine that are still in use today. Jivaka was well known as Father of Medicine and Drugs in the Buddhist era, equal to Hippocrates, Father of Medicine or Theophrastus, Father of Botany, both of whom lived in the same age in The Ancient Greek.

Published
2017-06-30
How to Cite
มูลสาร, พระมหาฉัตรชัย สุฉตฺตชโย. บทบาทหมอชีวกโกมารภัจจ์ต่อพระพุทธศาสนา. วารสาร ศึกษาศาสตร์ มมร, [S.l.], v. 5, n. 1, p. 61-75, june 2017. ISSN 2408-199X. Available at: <http://ojs.mbu.ac.th/index.php/edj/article/view/141>. Date accessed: 04 may 2024.