การบริหารเชิงกลยุทธ์ตามแนวอิทธิบาทธรรมโดยใช้วงจรคุณภาพเดมมิ่ง

STRATEGIC MANAGEMENT ACCORDING TO IDDHIPADHAMMA USING THE DEMING QUALITY CYCLE

  • สรศักดิ์ สีตาชัย โรงเรียนจังหารฐิตวิริยาประชาสรรค์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาร้อยเอ็ด
  • พระครูชัยรัตนากร . มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด

Abstract

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอรูปแบบการบริหารสถานศึกษาระดับมัธยมศึกษาที่บูรณาการการบริหารเชิงกลยุทธ์ร่วมกับหลักอิทธิบาทธรรมในพุทธศาสนาและวงจรคุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) เพื่อพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา ผลการศึกษาพบว่า การนำหลักอิทธิบาทธรรม ได้แก่ ฉันทะ (ความพอใจ) วิริยะ (ความเพียร) จิตตะ (ความตั้งใจ) และวิมังสา (การทบทวนไตร่ตรอง) มาผสมผสานกับวงจรคุณภาพเดมมิ่งที่ประกอบด้วย การวางแผน (Plan) การปฏิบัติ (Do) การตรวจสอบ (Check) และการปรับปรุง (Act) สามารถที่จะยกระดับประสิทธิภาพในการบริหารเชิงกลยุทธ์ของสถานศึกษาได้อย่างเป็นรูปธรรม รูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่นำเสนอประกอบด้วย 4 ขั้นตอนหลัก คือ (1) การวางแผนกลยุทธ์ด้วยฉันทะและวิริยะ (2) การปฏิบัติตามแผนกลยุทธ์ด้วยวิริยะและจิตตะ (3) การตรวจสอบและประเมินผลด้วยจิตตะและวิมังสา และ (4) การปรับปรุงและพัฒนากลยุทธ์ด้วยวิมังสาและฉันทะ ทั้งนี้ได้นำเสนอเครื่องมือการบริหารที่สอดคล้องกับแต่ละขั้นตอน เพื่อให้ผู้บริหารสถานศึกษาสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ อันจะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพการศึกษาอย่างยั่งยืน

References

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพฯ : พริกหวานกราฟฟิค.

ธีระ รุญเจริญ. (2558). การบริหารเชิงกลยุทธ์ในสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : ข้าวฟ่าง.

นงลักษณ์ วิรัชชัย. (2555). การวิจัยเพื่อพัฒนาองค์กรการศึกษา. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพฯ : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พุทธธรรม. กรุงเทพฯ : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

รัตนา ดวงแก้ว. (2556). การบริหารการศึกษาตามแนวพุทธ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

วิโรจน์ สารรัตนะ. (2553). การบริหารเชิงกลยุทธ์ในสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : ทิพยวิสุทธิ์.

สงบ อินทรมณี. (2557). การบริหารเชิงกลยุทธ์ในสถานศึกษา: แนวคิดและการปฏิบัติ. กรุงเทพฯ : นัตยา.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2563). การกำหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วนจํากัด เอ็น. เอ. รัตนะเทรดดิ้ง.

สุรศักดิ์ ปาเฮ. (2554). การบริหารสถานศึกษาตามแนวพุทธ. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาส์น.

Deming, W. E. (1986). Out of the Crisis. Cambridge, MA : MIT Press.

Drucker, P. F. (1980). Managing in Turbulent Times. New York : Harper & Row.

Thompson, A. A., & Strickland, A. J. (2003). Strategic Management: Concepts and Cases. New York : McGraw-Hill.
Published
2025-06-24
How to Cite
สีตาชัย, สรศักดิ์; ., พระครูชัยรัตนากร. การบริหารเชิงกลยุทธ์ตามแนวอิทธิบาทธรรมโดยใช้วงจรคุณภาพเดมมิ่ง. วารสารรัฐศาสตร์สาส์น มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย(Online), [S.l.], v. 4, n. 1, p. 46-55, june 2025. ISSN 2774-1001. Available at: <http://ojs.mbu.ac.th/index.php/MBUPJ/article/view/2833>. Date accessed: 02 aug. 2025.