ภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตอำเภอโพนทราย จังหวัดร้อยเอ็ด
LEADERSHIP IN COMMUNITY DEVELOPMENT BASED ON BUDDHIST WAY OF THE LOCAL GOVERNMENT ORGANIZATION IN PHON SAI DISTRICT, ROI ET PROVINCE
Abstract
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาระดับภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตอำเภอโพนทราย จังหวัดร้อยเอ็ด 2) เพื่อเปรียบเทียบความคิดเห็นภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธ ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตอำเภอโพนทราย จังหวัดร้อยเอ็ด จำแนกตาม เพศ อายุ ระดับการศึกษา และตำแหน่ง 3) เพื่อศึกษาข้อเสนอแนะภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธขององค์กรปกครองท้องถิ่น ในเขตอำเภอโพนทราย จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหาร บุคลากร กำนัน สารวัตรกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน อสม. และแพทย์ประจำตำบล จำนวน 285 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ มีความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา เท่ากับ 0.67-1.00 และมีความเชื่อมั่นเท่ากับ .96 สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่า t-test และ F-test
ผลการวิจัยพบว่า 1. ระดับภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธ ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในเขตอำเภอโพนทราย จังหวัดร้อยเอ็ด โดยรวมและรายด้าน อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้านโดยเรียงจากด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดไปต่ำสุด ได้แก่ ด้านเศรษฐกิจ (อริยสัจ 4) และด้านที่มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด คือ ด้านจิตใจ (อริยสัจ 4) 2. ผลเปรียบเทียบความคิดเห็นภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธ จำแนกตามเพศ อายุ ระดับการศึกษา และตำแหน่ง โดยรวมไม่แตกต่างกัน 3. ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นำในการพัฒนาชุมชนตามแนววิถีพุทธ ได้แก่ ผู้นำองค์กรควรมีการส่งเสริมการพัฒนาชุมชน เพื่อสร้างอาชีพ รายได้ ให้กับชุมชน ส่งเสริมให้มีการดำเนินชีวิตของประชาชนให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี และยกระดับคุณภาพชีวิตให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
References
ครรชิต พุทธโกษา. (2554). คู่มือการพัฒนาชุมชนแห่งการเรียนรู้ฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.).
ธรรศพงศ์ วงษ์สวัสดิ์. (2561). ภาวะผู้นำในการพัฒนาท้องถิ่นของกรรมการองค์การบริหารส่วนตำบล ในพื้นที่อำเภอศรีสาโรง จังหวัดสุโขทัย. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้. 11(1). 157-164.
บุญชม ศรีสะอาด. (2553). หลักการวิจัยเบื้องต้น. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาสน์การพิมพ์.
แผนพัฒนาท้องถิ่นอำเภอโพนทราย. (2564). แผนพัฒนาอำเภอ 5 ปี (พ.ศ. 2561 – 2565) ฉบับทบทวน พ.ศ. 2564. ร้อยเอ็ด : คณะกรรมการบริหารงานอำเภอโพนทราย.
รังสรรค์ ประเสริฐศรี. (2551). ภาวะผู้นำ (Leadership). กรุงเทพฯ : ธนธัชการพิมพ์.
สมบัติ บุญเลี้ยง, อารีย์ นัยพินิจ ธงพล และพรหมสาขา ณ สกลนคร. (2555). ลักษณะภาวะของผู้นำที่ดีในการบริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์. 29(2). 97-112.
สุชาติ ทองมา. (2560). รูปแบบภาวะผู้นำที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.
สุเมธ อินสาคร. (2565). ภาวะผู้นำวิถีพุทธของผู้บริหารท้องถิ่น. วารสารวิชาการพระพุทธศาสนาเขตลุ่มแม่น้ำโขง. 5(1). 24-36.
T.N. Whitehead. (1963). Leadership In Free Society. Carubridge : Harvard University Press.
