ผลกระทบของสงครามยูเครน–รัสเซียต่อการจัดระเบียบโลกใหม่

The Impact of the Ukrainian-Russian War on the New World Order

Abstract

            หลังจากการสิ้นสุดของยุคสงครามเย็นในปี 1991แล้ว เกิดการแตกสลายของ “รัฐโซเวียต”      ซึ่งส่งผลให้พื้นที่ที่เคยอยู่ภายใต้การปกครองของโซเวียต แยกตัวออกเป็น “รัฐเอกราชใหม่”จำนวน  12 ประเทศ หลังจากได้รับเอกราชแล้ว ประเทศยูเครนได้ดำเนินนโยบายมุ่งสู่ชาติตะวันตก โดยหันไปให้ความสำคัญกับสหรัฐ ฯ และสหภาพยุโรปความพยายามของยูเครนที่จะเข้าเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาป้องกันแอตแลนติกเหนือ (นาโต้)ทำให้รัสเซียซึ่งมีแนวความคิดในเชิงมิติทางภูมิรัฐศาสตร์ว่าพื้นที่ของยูเครนเป็น “เขตอิทธิพล” ของรัสเซีย การที่ยูเครนใกล้ชิดกับสหภาพยุโรปมากขึ้นกระทบต่อความมั่นคงของรัสเซียจึงเกิดสงครามระหว่างรัสเซีย กับ ยูเครนขึ้นซึ่งไม่เพียงสร้างความปั่นป่วนให้กับเศรษฐกิจโลกในระยะสั้นเท่านั้น แต่กำลังจะนำไปสู่สิ่งที่เรียกกันว่า ระเบียบโลกใหม่ เป็นโลกที่ แยกฝั่ง แบ่งขั้ว กันมากกว่าที่จะหลอมรวมเป็นหนึ่งนำโดยสหรัฐฯ และพันธมิตรตะวันตก ด้วยเหตุผล3ประการ ประการที่หนึ่ง สงครามยูเครนผลักให้พันธมิตรตะวันตกและนาโตรวมพลังกันเป็นหนึ่งเดียวและเหนี่ยวแน่นที่สุด กลายเป็นยุโรปต้องพึ่งพาสหรัฐฯ ทั้งในเรื่องพลังงานและอาวุธอย่างสูงยิ่งประการที่สอง สหรัฐฯ สามารถปลุกพันธมิตรในยุโรปและในเอเชียให้มองจีนและรัสเซียเป็นภัยคุกคามคล้ายๆ กัน ยิ่งผลักให้พันธมิตรของสหรัฐฯ หันมาร่วมกับสหรัฐฯ กดดันและปิดล้อมจีนหนักยิ่งขึ้นกว่าเดิม และกระแสว่าจีนอยู่ข้างรัสเซีย ประกอบกับการที่จีนไม่ประณามและไม่ร่วมคว่ำบาตรรัสเซีย ย่อมทำให้รัฐบาลของประเทศต่างๆ ในยุโรปกลับจะมีจุดยืนที่แข็งกร้าวต่อจีนยิ่งขึ้นและ ยังสะท้อนภาพชัดว่า สหรัฐฯ ยังคงเป็นมหาอำนาจด้านเศรษฐกิจและการเงินอันดับ 1 ของโลก พันธมิตรของสหรัฐฯ ที่ร่วมคว่ำบาตรด้วยกันมีขนาดเศรษฐกิจรวมกันมากกว่าร้อยละ 50 ของเศรษฐกิจโลก ขณะที่ค่ายจีนบวกรัสเซียนั้นมีขนาดอยู่ที่เพียงประมาณ 1 ใน 5 ของเศรษฐกิจโลกเท่านั้นเอง ประการที่สาม สงครามยูเครนยังส่งผลให้สถานะของดอลลาร์สหรัฐฯ แข็งแกร่งขึ้นจีนเองก็มีอำนาจต่อรองต่อรัสเซียสูงขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็สูญเสียความสัมพันธ์ที่ดีกับสหภาพยุโรป ส่วนยุโรปเอง ก็ต้องพึ่งพาสหรัฐฯ สูงขึ้น เพราะไม่สามารถคบรัสเซียและจีนได้อย่างเดิมอีกต่อไป